นวัตกรรมผลิตภัณฑ์กำจัดกลิ่นเสื้อผ้า ลดกลิ่นเหงื่อและแอมโมเนีย โดยนักศึกษา มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
Student blog — 27/08/2025
ปกติเหงื่อผลิตจากจากต่อม Eccrine Glands (EG) และต่อม Apocrine Glands (AG) ต่อม AG กระจายอยู่ทั่วร่างกาย และเป็นต่อมเหงื่อหลักที่สร้างเหงื่อเพื่อควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย เหงื่อจากต่อมนี้ส่วนใหญ่เป็นน้ำและเกลือแร่ (โซเดียมคลอไรด์) แม้เหงื่อจากต่อม Eccrine จะค่อนข้างใสและไม่มีกลิ่นในตอนแรก แต่ก็มีสารอินทรีย์บางส่วนที่สามารถเป็นอาหารของแบคทีเรียได้เช่นกัน ได้แก่ ยูเรีย (Urea) เป็นของเสียจากการเผาผลาญโปรตีนในร่างกาย (ถึงแม้จะพบในปัสสาวะในปริมาณที่สูงกว่ามาก) กรดอะมิโนบางชนิด เป็นส่วนประกอบของโปรตีนที่หลุดลอกออกมา และแอมโมเนีย มีอยู่ในเหงื่อเล็กน้อย ซึ่งแบคทีเรียสามารถใช้ประโยชน์หรือผลิตเพิ่มขึ้นได้ (รัตนวิชัย, & บุญเลา, 2025) ส่วนต่อม AG พบมากในบริเวณที่มีขนหนาแน่น เช่น รักแร้ ขาหนีบ และรอบหัวนม เหงื่อที่ผลิตจากต่อม Apocrine มีลักษณะเหนียวข้นกว่า ซึ่งเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของแบคทีเรียโดยตรง ประกอบด้วย โปรตีน (Proteins) ไขมัน (Lipids) และ คาร์โบไฮเดรต (Carbohydrates)
ดังนั้น กลิ่นเหม็นฉุนคล้ายแอมโมเนียที่พบในเสื้อผ้าที่เปื้อนเหงื่อ โดยเฉพาะเสื้อผ้าออกกำลังกาย ก็เป็นผลมาจากการทำงานของแบคทีเรียบนผิวหนังที่มีเอนไซม์ยูรีเอสสามารถย่อยยูเรียให้กลายเป็นแอมโมเนีย โดยเฉพาะในบริเวณอับชื้นที่มีต่อม Apocrine gland หนาแน่น ทำให้เกิดกลิ่นฉุนคล้ายปัสสาวะบนเสื้อผ้าที่สะสมเหงื่อมานาน ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและความมั่นใจ ทำให้มีความต้องการผลิตภัณฑ์ที่ช่วยควบคุมและลดกลิ่นไม่พึงประสงค์เพิ่มสูงขึ้น จึงเป็นที่มาของผลงานนวัตกรรมของนักศึกษาในหลักสูตรบูรณาการส่งเสริมสุขภาพและความงาม คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์กำจัดกลิ่นเหม็นบนเสื้อผ้า ที่แตกต่างจากท้องตลาด ที่มีเพียงการกลบกลิ่นด้วยน้ำหอม หรือการกำจัดแบคทีเรีย แต่นักศึกษาได้ค้นหาข้อมูลเชิงลึกจนพบสารที่สามารถทำปฎิกิริยากับแอมโมเนีย และเปลี่ยนให้เป็นสารที่ไม่สามารถระเหยได้ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และไม่เป็นอันตรายต่อผิวหนังอีกด้วย จากการทดสอบกับผู้บริโภคจำนวน 15 ท่าน พบว่ามีความพึงพอใจต่อผลลัพธ์ที่ได้ การลดลงของกลิ่นมลภาวะจากแอมโมเนีย 91%การลดลงของกลิ่นเหงื่อ 94% ความติดทนของกลิ่นน้ำหอม 71% ความสะดวกในการใช้งาน 98% ไม่ระคายเคืองต่อผิว 89% นอกจากนี้ต้นทุนของผลิตภัณฑ์ อยู่ที่ 27 บาทต่อ 10 มิลลิลิตร สามารถแข่งขันได้ในตลาดทั้งทางตรงและทางอ้อม และยังไม่มีผลิตภัณฑ์คู่แข่งในตลาดปัจจุบัน ผลการศึกษาเหล่านี้ชี้ให้เห็นผลิตภัณฑ์ที่มีศักยภาพและเป็นทางเลือกสำหรับการลดกลิ่นแอมโมเนีย กลิ่นไม่พึงประสงค์จากเหงื่อ เสื้อผ้าอับชื้น และกลิ่นเหม็นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
กชกร รัตนวิชัย, & เฉลิมชัย บุญเลา. (2025). การแยกและศึกษาลักษณะของเชื้อ Staphylococci จากพื้นผิวของ สิ่งแวดล้อมภายในครัวเรือน. วารสารการพยาบาลวิทยาศาสตร์สุขภาพและการศึกษา, 1(1), 1-11.
